Το θέμα μας είναι τα όρια. Και συγκεντρωθήκαμε εδώ, σ’ αυτό το όριο της Ευρώπης, κοντά στη θάλασσα: την απέραντη, την απεριόριστη.
Υπάρχουν τα όρια της γνώσης - όταν αντιμετωπίζουμε στην απεραντοσύνη του κόσμου και το περιορισμένο μέγεθος του ανθρώπινου νου.
Υπάρχουν τα όρια της ζωής - όλοι θα πεθάνουμε, και ποιος θέλει να πεθάνει; Εγώ, όχι. Λεπτό το λεπτό, μέρα με τη μέρα, αντιμετωπίζουμε τρομακτικά οικολογικά όρια, τα όρια της ανθρώπινης ζωής πάνω στη Γη. Αντιμετωπίζουμε όρια στην κατανόηση, στην έννοια της ανθρώπινης κατανόησης, της συμπόνιας, της ανοχής.
Φαίνεται ότι στην Ευρώπη έχουμε φτάσει στα όρια της ανοχής, γιατί πλέον δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει Ευρώπη. Το 2014 μοιάζει όλο και περισσότερο με το 1914, όταν η Ευρώπη βυθίστηκε σε έναν μακρόχρονο, αιματηρό και άσκοπο πόλεμο, έναν πόλεμο για τα όρια: για τα εθνικά σύνορα, τα χαρακώματα, τις ιδιοκτησίες. Αντιμετωπίζουμε μια νέα παγκόσμια αταξία.
Αυτός είναι ο λόγος που χρειαζόμαστε την Ελλάδα και που είμαι τόσο χαρούμενος που βρίσκομαι τούτο το απόγευμα στην Ελλάδα. Δεν είναι η Ελλάδα που έχει ανάγκη την Ευρώπη. Είναι η Ευρώπη που έχει ανάγκη τους Ελληνες. Οχι την αρχαία δόξα της Ελλάδας. Οχι τη χολιγουντιανή εκδοχή της αρχαίας Ελλάδας: λευκοί άνδρες με χλαμύδες. Οχι αυτό. Καθόλου. Αυτό είναι ιδεολογία, είναι ιδεολογική σαχλαμάρα. Να μας λείπει.
