Ποιός είναι ο υποδιοικητής Μάρκος;

Ο Μάρκος είναι γκέι στο Σαν Φρανσίσκο,
μαύρος στη Νότια Αμερική,
ασιάτης στην Ευρώπη,
μεξικανός των ΗΠΑ στο Σαν Ισίδρο,
αναρχικός στην Ισπανία,
Παλαιστίνιος στο Ισραήλ,
ιθαγενής στους δρόμους του Σαν Κριστομπάλ,
αλητοπαρέα στη Νέζα,
ροκάς στην πανεπιστημιούπολη,
εβραίος στη Γερμανία,
συνήγορος του πολίτη στο Υπουργείο Άμυνας,
φεμινιστής σε πολιτικά κόμματα,
κομμουνιστής στη μεταψυχροπολεμική εποχή,
κρατούμενος στη Σινταλάπα,
ειρηνιστής στη Βοσνία,
ιθαγενής Μαπούτσε στις Άνδεις,
δάσκαλος του συνδικάτου CNTE,
καλλιτέχνης χωρίς γκαλερί ούτε πορτοφόλι,
νοικοκυρά ένα Σάββατο βράδυ σε οποιαδήποτε γειτονιά οποιασδήποτε πόλης οποιουδήποτε Μεξικού,
αντάρτης στο Μεξικό του τέλους του 20ου αιώνα,
απεργός στη Συνομοσπονδία Εργατών Μεξικού,
ρεπόρτερ που κλείνει ‘τρύπες’ στις μεσαίες σελίδες,
φαλλοκράτης στο φεμινιστικό κίνημα,
γυναίκα μόνη στο μετρό μετά τις 10 το βράδυ,
συνταξιούχος που διαμαρτύρεται στην κεντρική πλατεία,
αγρότης χωρίς γη,
περιθωριακός εκδότης,
φοιτητής,
διαφωνών με το νεοφιλελευθερισμό,
συγγραφέας χωρίς βιβλία ούτε αναγνώστες,
και βέβαια Ζαπατίστα του Νοτιοανατολικού Μεξικού.

Τελικά ο Μάρκος είναι ένα οποιοδήποτε ανθρώπινο ον, σε αυτό τον κόσμο. Ο Μάρκος είναι όλες οι καταπιεσμένες μειονότητες που αντιστέκονται, εκρήγνυνται και λένε ‘Φτάνει πιά!’. Όλες οι μειονότητες την ώρα που πρέπει να μιλήσουν, και όλες οι πλειονότητες την ώρα που πρέπει να σωπάσουν και να υπομείνουν.
Όλοι οι αποκλεισμένοι που αναζητούν ένα λόγο, το λόγο τους, αυτό που ξαναδίνει την πλειοψηφία στους αιώνια διασπασμένους –εμάς. 
Ότι ενοχλεί την εξουσία και τις καθησυχασμένες συνειδήσεις –αυτό είναι ο Μάρκος

Άνθρωποι από καλαμπόκι

Υπήρξαμε για λίγο στρατιωτάκια που αρχίζουν να ξεκουρδίζονται

...
Τι κοινό μπορεί να'χει ο μιλιταρισμός με την ελευθερία; Τι σχέση μπορεί να'χει η υπεράσπιση της ελευθερίας ενός λαού με τον πατριωτισμό που διδασκόμαστε από μικρά παιδιά; Στα σχολεία, στις παρελάσεις, παντού.
Ο πόλεμος του ανθρώπου για την ελευθερία του δεν είναι έπος ούτε τραγωδία. Είναι η ίδια η ζωή εν κινήσει. Κίνηση που δεν μπορεί να ελεγχθεί και να μπει σε καλούπια.
....
 Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί ελευθερίας